Van kedisinin yok olma tehlikesi var

Van Kedilerinin Kurtarılması

Güzelliğiyle ünlü Van kedilerinin soyu son 15 yıldır yok olma tehdidi altında. Yerli turistler tarafından Van dışına götürülen kediler başka ırklarla çiftleştiriliyor. Van'daki kedi sahipleri ise kedilerinin sokak kedileriyle çiftleşmesine kayıtsız kalıyor. Sadece gözleri farklı renge sahip kedilerin Van kedisi olduğu düşünüldüğü için her iki gözü de mavi veya kehribar olan Vanlar yeteri kadar ilgi görmüyor. Hatay'daki Mustafa Kemal Üniversitesi'nde Veteriner Fakültesi dekanı olarak görev yapan Prof. Dr. Fuat Odabaşıoğlu, “Tüm bu etkenler ırkın saflığının ve
genetik yapısının bozulmasına sebep oldu. Bunlara ek olarak şehirleşme sürecinde insanların apartmanlarda oturmaya başlaması ve yöre halkının ekonomik sıkıntıları da bu kedileri beslemek yönünde bir isteksizlik doğurdu” diyor. 

Van kedilerinin yok olmaması için ilk adım Van 100. Yıl Üniversitesi tarafındanatıldı. Kontrollü çiftleştirme ile Van kedi ırkının saflığını korumak; kediningenetik, morfolojik ve fizyolojik özelliklerini ortaya koyan bilimsel araştırmalaryapmak ve sağlık problemlerine çözüm bulmak amacıyla 1992 yılında Van KedisiAraştırma Merkezi (VKAM) kuruldu. VKAM müdür vekili Prof. Dr. Fetih Gülyüz, “Merkezimizekayıtlı 400 kedi var. Ayrıca Van dışında da Van kedisi besleyen 80 kadar aileolduğunu biliyoruz. Ülke çapında kurumumuza kayıt olmayan bir bu kadar daha Vankedisinin olduğunu varsayalım; yine de ortaya çıkan sayı neslin tehdit altındaolduğunu gösteriyor” diyor. 

Yazı: Betül Şenkal 
Kaynak: National Geographic Türkiye 

Van Kedileri ile ilgili Kurtarıcı Çalışmalar
Binlerce yıldır Anadolu topraklarında insanlarla birlikte yaşayan Van kedilerinin nesli, ülkemizde tükenme tehlikesi ile karşı karşıya. Eskiden Van yöresinde sıkça rastlanan ve hemen her evde bulunan Van kedilerinin sayılarının azalmasında en başlıca nedenler, melezleşmeleri ve doğal yaşama alanlarından koparılarak yurt dışına kaçırılmalarıdır. 

Son yıllarda Van Valiliği ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nin işbirliğiyle çok çeşitli çalışmalar başlatıldı. Van kedilerinin neslini korumak, tedavilerini sağlamak üzere modern bir "Van Kedi Evi" yaptırıldı. 1992 yılında, Van kedisi Araştırma Müdürlüğünü kuruldu. Van Kedisi Ana Yavru Sağlık Dispanseri’ni kurarak, Van’daki bütün kedilere nüfus cüzdanı verip, kayıt altına alındı. Tüp kedi projesinden, kemik gelişiminin saptanmasına, böylece çiftleşme dönemlerinin belirlenmesine, melezleşmenin önlenmesine kadar birçok konuda araştırmalar burada sürdürülüyor.