kedi ve köpeklerde fizyolojik tüy dökülmesi

Kedi ve Köpeklerde Tüy Dökülmesi Sebepleri, Tedavi ve Beslenme Önerileri


Mevsim değişimlerinde,özellikle yaz ve kış geçişlerinde bahar aylarında tüy değiştirmeler sebebiyle yoğun bir tüy dökülmesi ile karşılaşılır.Çünkü yazın bulunan tüyler, daha ince,narin ve yumuşak olmasına rağmen kış tüyleri hayvanları korumak amacıyla  daha kalın,sert ve koruyucudur.Bu durumda tüy dökülmeleri yoğunlaşır
ve tüyler seyrekleşir.Tüylerin durumu ile beraber derinin de gözlenmesi önemlidir.Deride herhangi bir kaşıntı, kızarıklık,yara,kabuklanma,kanama gibi anormal bir değişim var ise yalnızca mevsimsel olmayabilir.Yavru köpeklerde bebeklik tüylerinin  dökülerek yerine yeni yetişkin tüylerini alma dönemi olan 4-6 aylıkken oluşan tüy dökülmeleri de normaldir.Stres, kedi ve köpeklerde ani ve yoğun bir tüy dökülmesi sebebi olabilir.Özellikle yolculuk esnası veya sonrasında, veteriner hekim muayenesi ve  herhangi bir müdahale durumunda bir anda,hızlı ve yoğun tüy dökülmeleri ile karşılaşılabilmektedir. Hamilelik ve emzirme dönemlerinde hormonal birtakım değişimler sözkonusu olduğundan yaygın bir tüy dökülmesi aniden görülebilir.


Kedilerde preauricular alopesi, göz kulak arasındaki bölümde bazen tüylerde seyrelme olup azalmış gibi görünebilir,normaldir.Bu görünüm daha sonra kendiliğinden eski haline dönerek düzelmektedir.
Bir de tamamen mekanik etkiler sebebiyle oluşan normal sayılabilecek tüy dökülmeleri vardır.Bunlar ,tasmanın boyna sürtünmesi ile ya da dirseklerde özellikle iri ırklarda yattıkları yere sürtünmelerden kaynaklanan durumlardır.Sebepler ortadan kaldırıldığında  iyileşme gözlenecektir.Sürtünmeye bağlı herhangi bir yara,lezyon oluşumu var ise onların ayrıca tedavi edilmesi gerekmektedir.
Enjeksiyon yapılan yerde de tüy dökülmeleri şekillenebilir.Bazı yağlı ilaçlar,kortikostreoidler ve bazı aşı uygulamaları sonrasında o enjeksiyon yerinde çıplak bir görünümde açılma ile kendini belli eder.Bölgede deri hafif kalınlaşmıştır.Genelde geri dönüşümü olmayan bir tüy dökülmesidir.Kalıcıdır ve spesifik bir tedavisi yoktur.
İlaç ya da aşı uygulamaları sonrasında bu maddelere  karşı gelişen alerjik reaksiyonlar nedeniyle deride bazen  kızarıklık,yaralar,kaşıntı  gelişebilir.Bu da deri sağlığını bozacağından ve kıl foliküllerini etkileyeceğinden dolayı tüy dökülmesi de gerçekleşir.Alerji durumunun çözülmesi ve normal deri sağlığının yerine gelmesiyle tüyler yeniden eski haline döner.

BESLENME KAYNAKLI TÜY DÖKÜLMELERİ

Beslenme yetersizliği ve diyetteki eksiklikler de tüy dökülmelerine neden olabilecek önemli bir faktördür.Tüy ve deri sağlığı için,bazı proteinler,vitaminler ve mineraller ile esansiyel yağ asitlerinin diyette yeterli miktarda bulunması gerekir.Bu, diyetteki besin maddelerinin miktarı ve niteliği ile ilgilidir.Ayrıca alınan besinlerin vücutta yeterli kullanımı önemlidir.Çünkü her ne kadar kaliteli ve dengeli  besleniyorsa da, eğer herhangi bir sebeple vücut fonksiyonlarında  bozukluk var ise vücuda alınan besin maddeleri  faydalı olamaz.Yani beslenme, hem diyetin yeterliliği ve kalitesi hem de hayvanın sağlık durumu ile ilgili bir durumdur.
Protein olarak sistin ve metionin kıl büyümesi için gereklidir.Protein yönünden kötü ve yetersiz beslenmeden kaynaklanan tüy dökülmelerinde aynı zamanda tüyler kuru,kırılgan ve seyrek görünümlüdür.
B vitaminleri,özellikle pantotenik asit(vit.B5) kıl büyümesi için önemlidir.Diğer B vitaminleri niasin,kolin,inositol ve bir aminoasit olan histidin ile beraber deriyi dehidrasyondan korumada pozitif etkileri vardır.Kolin ve inositol,B grubu vitaminlere bağlı olsalar da asıl olarak vitamin değillerdir.Kolin vücutta karaciğerden sentezlenir fakat bazen gereksinim ölçüsünde üretilemeyeceğinden beslenmeyle alınması gereklidir. ( köpek vitaminleri )
Biyotin(vit H), parlak tüyler ve sağlıklı deri için en aktif vitaminlerden biridir.Bazı yağ asidi sentezinde gereklidir.Çiğ yumurta akı,içersinde bulunan anti-biyotin etkili bir madde nedeniyle biyotinin barsaklardan emilimine engel olur.Dolayısıyla sürekli yenilen çiğ yumurta nedeniyle kedi ve köpeklerde biyotin eksikliği oluşabilir.
Bakır ,kıl üretiminde  önemlidir ve eksikliği incelmiş ve zayıf kıl örtüsüne neden olacaktır.Fakat bazı köpek ırklarında vücutta üretildiğinden dolayı fazlası toksik olabilir.
Çinko,derinin bütünlüğü ve tüy kalitesi açısından önemli bir elementtir.Baklagil ve kalsiyumdan zengin gıdalarla fazla beslenme,çinkonun yeterince emilememesi dolayısıyla işlevini yapamamasına sebep olur.Eksikliğinde ‘çinko eksikliği dermatiti’ oluşur.